De vogelstand in het boerenland
Vanwege de aangescherpte coronamaatregelen kan deze lezing op 29 oktober 2021 geen doorgang vinden en wordt naar een later moment uitgesteld.
Aantal deelnemers: max. 18
We gaan er vanuit dat alle deelnemers gevaccineerd zijn.
Marco Renes is medewerker soortenbescherming bij het Brabants Landschap. Zijn lezing gaat over weide-, akker- en erfvogels. Het nestel-, broed- en fourageergedrag van deze vogels is het uitgangspunt voor beheersmaatregelen. Dit wordt geïllustreerd met vele korte filmpjes, die de vogels op de voet en in de vlucht volgen.
Bijzondere soorten dreigen te verdwijnen
Met sommige diersoorten gaat het ronduit slecht. Ten opzichte van 1990 is bijvoorbeeld nog maar 37% van de Veldleeuweriken en 50% van de Kieviten over, en de bijzondere vlinder het Gentiaanblauwtje neemt met 15% per jaar af. Met gewoon natuurbeheer zijn dit soort dieren vaak niet te redden, maar specifieke maatregelen helpen wel.
Weidevogels zijn alle vogels die voor hun voortbestaan afhankelijk zijn van het open agrarisch landschap. Dat zijn onder andere Kievit, Grutto, Wulp en Scholekster. Vanwege de intensivering van de landbouw en het verdwijnen van hun leefgebieden zijn ze bedreigd. Een groot deel van de wereldwijde populatie broedt in Nederland, dus zijn we verantwoordelijk voor het behoud van de hele soort. In Brabant zijn 44 weidevogelgroepen actief. Daarnaast werken we in zes kerngebieden, waar boeren intensief samen beschermen.
Akkervogels zijn vogels die broeden en zich voeden op akkers, zoals Veldleeuwerik, Boomleeuwerik, maar ook vogels als Patrijs en Kwartel. Het gaat buitengewoon slecht met hen. In twintig jaar tijd zijn we zestig procent van alle vogels kwijtgeraakt. Veel andere soorten doen het niet veel beter, door intensivering van de landbouw verdwijnt leefgebied en kunnen ze geen goed voedsel meer vinden. Met specifieke maatregelen op akkers proberen we het voedselaanbod te vergroten. Het aanleggen van gras- en kruidenrijke akkerranden lijkt bijvoorbeeld erg effectief. Wij zorgen dat zulke randen worden aangelegd en onderzoeken de effectiviteit. Op onze eigen terreinen laten we daarnaast percelen braak liggen, of zorgen we voor stoppelvelden. In heel Brabant leggen we akkerranden aan, maar we richten ons speciaal op vier kerngebieden.
Erfvogels leven op het boerenland, maar zijn voor hun broedplaats afhankelijk van erven, hagen en houtwallen in de directe omgeving van boerderijen en landelijk gelegen woningen. Een groot deel van de erfvogels neemt in aantal af, mede omdat het boerenland en de erven de laatste decennia veel grootschaliger en ‘netter’ zijn geworden. Brabants landschap gaat samen met lokale natuurwerkgroepen in gesprek met erfeigenaren om te bespreken hoe hun erf beter kan worden ingericht. We voeren een erfscan uit en maken een erfplan. In dit plan zijn maatregelen opgenomen die het erf geschikter maken voor erfvogels.
